Πως να μεγαλώσετε ενα παιδί γεμάτο φαντασία.

Ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά των παιδιών της προσχολικής ηλικίας είναι η φαντασία. Είναι κάτι που λατρεύουμε στα παιδάκια μας, και μας κάνει να ταξιδεύουμε και εμείς στον μαγικό τους κόσμο. Πέρα από αυτό όμως,είναι  και ένα σημαντικό  σκαλοπάτι στην ανάπτυξη των παιδιών που συμβάλει αποφασιστικά στην εξέλιξη βασικών δεξιοτήτων:

• Ανεπτυγμένο λεξιλόγιο. Τα παιδιά που συνηθίζουν να παίζουν παιχνίδια φαντασίας , να διαβάζουν πολλά παραμύθια, ή ακούν ιστορίες έχουν εμφανώς καλύτερο λεξιλόγιο από τα συνομήλικά τους παιδιά.

• Μαθαίνουν να παίρνουν τον έλεγχο.  Το παιχνίδι της προσποίησης δίνει την ελευθερία στο παιδί της προσχολικής ηλικίας να είναι όποιος θέλει. Ιστορίες όπου το γενναίο μικρό αγόρι εξουδετερώνει τη κακή μάγισσα ή σώζει τους φίλους του,του δίνουν την αίσθηση της παντοδυναμίας και του ελέγχου ακόμη και σε άγνωστες και τρομακτικές καταστάσεις.

• Μαθαίνουν κοινωνικούς κανόνες. Η επιτυχία στον κοινωνικό τομέα είναι δύσκολη σε κάθε ηλικία. Στο παιχνίδι με άλλα παιδιά χτίζοντας ένα κάστρο από άμμο δεν εξερευνά απλώς έναν φανταστικό κόσμο αλλά μαθαίνει  τις κοινωνικές συναναστροφές, να μοιράζεται  και να χειρίζεται τις συγκρούσεις.

• Μαθαίνουν να λύνουν προβλήματα. Στο παιχνίδι φαντασίας , σε αντίθεση με τη πραγματική ζωή τα παιδιά παίρνουν τις αποφάσεις, αναζητώντας λύσεις σε προβλήματα που αντιμετωπίζουν, όπως το να αιχμαλωτίσουν ένα τέρας για παράδειγμα.

Τι μπορείτε να κάνετε για να δώσετε ώθηση στην ανάπτυξη της φαντασίας του παιδιού σας:

• Να του διαβάζετε βιβλία. Διαβάζοντας ιστορίες για άγνωστα μέρη και ανθρώπους μπορείτε να ενθαρρύνετε τη φαντασία του παιδιού σας.  Χρησιμοποιήστε  λέξεις και εικόνες,  παροτρύνοντας το να συμμετέχει και αυτό στη τελική έκβαση της ιστορίας.

• Επινοήστε ιστορίες. Λέγοντάς του δικές σας ιστορίες θα το βοηθήσετε να αναπτύξει δημιουργική σκέψη και ακούγοντας ιστορίες με αυτό στον κεντρικό χαρακτήρα είναι εκπληκτικός τρόπος να αποκτήσει επίγνωση του εαυτού του.

Πολύ σύντομα θα δείτε το παιδί σας να διηγείται τις δικές του περιπέτειες. Επειδή η ικανότητα να ξεχωρίζει τη διαφορά μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας είναι περιορισμένη, μπορεί να ακούσετε μια ιστορία την οποία περιμένει να πιστέψουν όλοι. 

Μια καλή ιδέα είναι να αρχίσετε να διηγείστε μια φανταστική ιστορία δίνοντας στο παιδί σας τη σκυτάλη για να τη συνεχίσει και να συμπληρώσει τα κενά, όπως ονόματα και να ολοκληρώσει την ιστορία.

• Εκτιμήστε τα έργα του. Για τα περισσότερα παιδιά προσχολικής ηλικίας η εξερεύνηση υλικών είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας του να δημιουργούν τέχνη. Αφήστε το να χρησιμοποιήσει ποικίλα υλικά και σεβαστείτε αυτή τη διαδικασία όποιο και να είναι το αποτέλεσμα. Για το παιδί σας, αρκεί και μόνο να συνδυάσει αυτά τα υλικά, μη του υποδεικνύετε πώς πραγματικά θα έπρεπε να δείχνει αυτό που έφτιαξε.

Ακόμα και στις ζωγραφιές , οι οποίες σε αυτή τη ηλικία θα είναι αρκετά αφηρημένες, προσπαθήστε να του ζητήσετε να σας αναλύσει αυτό το έργο του αντί να πέσετε στο σφάλμα της λάθος ερμηνείας. (Διότι αυτό μπορεί να του προκαλέσει απογοήτευση!)

• Δημιουργήστε μουσική. Η μουσική είναι σημαντική για αυτή την ηλικία. Παρόλο που δεν μπορούν να παίξουν κάποιο όργανο, ενθαρρύνετε το παιχνίδι με διάφορα μουσικά παιχνίδια, τραγουδήστε, χορέψτε μαζί του και δημιουργήστε ένα τραγούδι στο οποίο θα συνθέσει αυτό τη μελωδία ή θα σκαρφιστεί τους στίχους. ( Φροντίστε να έχετε έτοιμη τη κάμερα για να το αποθανατίσετε!)

• Ενθαρρύνετε το παιχνίδι της προσποίησης. Τα παιδιά μαθαίνουν πολλά δραματοποιώντας γεγονότα από τη ζωή τους- φανταστική και μη.Όταν το παιδί δημιουργεί ένα σενάριο και το εμπλουτίζει με πρόσωπα που συμμετέχουν σε αυτό, αναπτύσσει κοινωνικές και λεκτικές ικανότητες.Θα καταπιαστεί με συναισθηματικά θέματα καθώς θα παίζει επαναλαμβανόμενα σενάρια όπου θα αισθάνεται λυπημένος, χαρούμενος, φοβισμένος ή ασφαλής. Καθώς θα φαντάζεται ότι είναι ήρωας , άλογο ή μάγος θα μάθει πως είναι να είσαι δυνατός και να έχεις τον έλεγχο.Επίσης θα μάθει και την έννοια του αιτίου και του αιτιατού και εξερευνά τον κόσμο της πειθαρχίας καθώς δημιουργεί κανόνες είτε ο ίδιος είτε με τη βοήθεια κάποιου συμπαίκτη. 

• Παρέχετε σκηνικά. Κάθε αντικείμενο του σπιτιού , από μια πετσέτα έως ένα χαλί, καθώς και κάθε παιχνίδι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν σκηνικό για το παιχνίδι φαντασίας του παιδιού. Δε χρειάζεται πολλά, μόνο η φαντασία του και η διάθεσή του για παιχνίδι.

• Χρησιμοποιείτε τον Η/Υ με προσοχή. Επειδή η αγορά βρίθει από λογισμικά για παιδιά που εγγυώνται ότι το παιδί σας θα γίνει ειδικός στον υπολογιστή δεν σημαίνει ότι πρέπει να πάρετε ότι κυκλοφορεί. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποια ποιοτικά προγράμματα που μπορούν να ενθαρρύνουν τη φαντασία του παιδιού , από λογισμικά ζωγραφικής, μουσικής κλπ.  Το διαδίκτυο είναι αξιόλογη πηγή για αναζήτηση θεμάτων που ενδιαφέρουν το παιδί.

• Περιορίστε το χρόνο που παρακολουθεί τηλεόραση. Όσον αφορά το χρόνο που παρακολουθούν τηλεόραση, όσο λιγότερο τόσο καλύτερο.Υπάρχουν προγράμματα που διδάσκουν τα παιδιά αλλά μη το παρακάνετε.

Οι ταινίες και τα τηλεοπτικά προγράμματα  τείνουν να περιορίζουν τη φαντασία καθώς κάνουν όλη τη δουλειά για το παιδί σας. Η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία συστήνει παιδιά δυο ετών και πάνω να μην παρακολουθούν πάνω από μια έως δυο ώρες τηλεόραση ημερησίως. Αντισταθείτε στο πειρασμό να χρησιμοποιήσετε την τηλεόραση ως ηλεκτρονική νταντά . Αντ' αυτού καθίστε και παρακολουθείστε μαζί με το παιδί κάνοντας ερωτήσεις, αναλύοντας τις ιδέες που παρουσιάζονται στη ταινία ή την εκπομπή , ανακαλύπτοντας τι είναι αυτό που του κάνει περισσότερη εντύπωση.

Τα παραπάνω αποτελούν αποσπασματική ελεύθερη μετάφραση από μια αγαπημένη πύλη ενημέρωσης σχετικά με ότι έχει να κάνει με το παιδί. Για όσους είναι εξοικειωμένοι με τα αγγλικά αξίζει να την επισκεφθείτε. 

Για περισσότερες λεπτομέρειες και να δείτε αναλυτικά το άρθρο σχετικά με το πώς μπορείτε να μεγαλώσετε ενα παιδί γεμάτο φαντασία επισκεφθείτε το   www.babycenter.com.